اړوند خبرونه:
کوم خواړه نارينه جنسي قوت زياتوي؟
جنسي اړیکو ته د کمې لېوالتیا لاملونه
د مغزي سکتې په مخنیوي کې مرسته کوونکي خواړه
څېړونکو د هغو ناروغانو پر ماغزو د څېړنو پر مهال چې دماغي زیانونه یې لرل، د مغز هغه سیمه کشف کړې ده چې د یو انسان له نوو ستونزو سره د مقابلې وړتیا لري.
د ایندپندنت ورځپاڼې د راپور له مخې، څېړونکو، چې د لندن د نیورولوجي او اعصابو د جراحي د ملي روغتون متخصصانو یې مشري کوله، د ۲۴۷ ناروغانو د مغزو نقشه جوړه کړه. دغه ناروغان یا د فلج (سکته) یا د تومور له امله اغېزمن وو، او دا نقشه یې د ۸۱ سالمو کسانو د مازغو له نقشې سره پرتله کړه.
د UCL کوین سکوایر د نیورولوجۍ انستیتوت او د یاد روغتون د اعصابو ارواپوهنې (نوروسایکالوجي) څانګې کارپوهانو ویلي، چې د دوی څېړنه د مغز هغه مهمې سیمې کشف کړې دي چې د منطقي فکر کولو او د ستونزو د حل لپاره حیاتي اهمیت لري.
څېړونکو نوي ازموینې (ټیستونه) ترتیب کړي، څو د استدلال وړتیاوې لکه درک، نتیجه اخیستل، او له نوو ننګونو سره مقابله وارزوي. دا ازموینې یوه لفظي قیاسي معما (analogical reasoning task) لري چې خلک باید د کلمو ترمنځ اړیکې پیدا کړي، او یوه بله قیاسي استدلالي معما ده چې ګډونوال باید له تصویرونو، شکلونو یا شمېرو څخه د منطقي نمونو پېژندلو او ستونزو د حل لپاره کار واخلي.
د ګډونوالو کړچار د هغوی د مغزي زیانونو د نقشې له جوړولو سره ونښلول شوه. د دې لپاره یو ځانګړی تخنیک وکارول شو چې معلومه کړي کومې مغزي سیمې له کومې ځانګړې نیمګړتیا سره تړاو لري.
هغو کسانو، چې د مغز د مخکینۍ (front right lobe) برخې ښې خوا یې زیانمنه شوې وه، د ازموینو پر مهال تر نورو ناروغانو او سالمو کسانو ۱۵ سلنه زیاتې تېروتنې کولې او د مسلو په حل کې یې ډېره ستونزه لرله.
د دې څېړنې مشر لیکوال جوزف مول، وایي:«زموږ څېړنه دا څېړي چې د مغز مخکینۍ ښۍ برخه څنګه د تفکر او ستونزو له حل سره مرسته کوي. دا ارزونه ښيي چې زموږ نوي ازموینې کولای شي د هغو کسانو استدلالي ستونزې تعقیب کړي چې مغزي زیانونه لري، او دا کار د تشخیص او درملنې بهیر ته وده ورکوي.»
