د سوداګرۍ خونې مرستیال وایي چې پاکستان د مرستې پلمه ده او غواړي تر دې پوښښ لاندې خپلې مېوې او سبزیجات افغانستان ته صادر کړي. د لارو د خلاصون او د سوداګرو د زیان په اړه بشپړ راپور دلته ولولئ.
د افغانستان او پاکستان ترمنځ د سوداګریزو لارو د تړلو او خلاصولو پر سر ناندرۍ لا هم روانې دي. په تازه څرګندونو کې د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې خونې مرستیال، خانجان الکوزي د پاکستان پر وروستي دریځ سختې نیوکې کړې دي او د ګاونډي هېواد نیت یې تر پوښتنې لاندې راوستی دی.
خان جان الکوزی
خانجان الکوزی: پاکستان د مرستې پلمه ده او د خپلو سوداګریزو ګټو په لټه کې دی
د سوداګرۍ او پانګونې خونې مرستیال، خانجان الکوزي په خپله ایکس پاڼه لیکلي چې پاکستان ملګرو ملتونو ته شکایت کړی ترڅو په افغانستان فشار راوړي چې تړل شوې لارې بېرته پرانیزي. خو الکوزی ټینګار کوي چې پاکستان د مرستې پلمه ده او اصلي هدف یې د بشري مرستو رسول نه، بلکې د خپلو محصولاتو لپاره د بازار موندل دي.
د ښاغلي الکوزي په وینا، پاکستان اوسمهال د خپلو مېوو لکه مالټې او د سبزیجاتو لکه کچالو د حاصلاتو په موسم کې دی. څرنګه چې لارې بندې دي، د دوی محصولات په خرابېدو دي، نو ځکه هڅه کوي چې د بشري مرستو تر نامه لاندې لارې خلاصې کړي ترڅو خپل سوداګریز توکي افغانستان ته راوړي.
ولې ویل کیږي چې د لارو خلاصولو لپاره د پاکستان د مرستې پلمه ده؟
افغان سوداګر باور لري چې پاکستان تل له سوداګرۍ څخه د سیاسي فشار په توګه کار اخیستی دی. خانجان الکوزی وایي، کله چې د افغان سوداګرو مېوې او حاصلات تیار وو، لارې وتړل شوې او افغان تجارانو ته درانه مالي زیانونه واوښتل. اوس چې د پاکستان خپل محصولات تیار شوي، دوی بېلابېلې لارې لټوي.
الکوزي زیاته کړه: «دوی دوه مخی سیاست کوي. په ظاهره وايي چې مرستې لیږو، خو په حقیقت کې پاکستان د مرستې پلمه ده؛ دوی غواړي خپلې مالټې او الوګان راوړي. په داسې حال کې چې افغان تجارانو مخکې تاوانونه وکړل.»
نوموړي په دې حساس وخت کې د لارو پرانیستل د افغان سوداګرو په زیان بللي او له اسلامي امارت څخه یې غوښتي چې لارې دې تړلې وساتي، ترڅو پاکستان ته د خپلو اعمالو ځواب ورکړل شي.
د لارو بندېدل او د اسلامي امارت دریځ
دا څرګندونې په داسې حال کې کیږي چې د افغانستان او پاکستان ترمنځ سوداګریزې لارې له شاوخوا ۵۰ ورځو راهیسې تړلې دي. اسلامي امارت هم په خپل دریځ ټینګار کړی او ویلي یې دي چې تر هغه به لارې تړلې وي، تر څو چې پاکستان د ستونزو د هواري او لارو د نه بندولو لپاره “قوي تضمینونه” ورنکړي.
د شنونکو په باور، پاکستان هڅه کوي د نړیوالو سازمانونو له لارې پر کابل فشار راوړي، خو افغان لوری دا ځل غواړي د سوداګرۍ مسئله په اساسي توګه حل کړي او اجازه ورنکړي چې ګاونډی هېواد یوازې د خپلې ګټې پر مهال لارې خلاصې او د افغان صادراتو پر مهال یې وتړي.
