اړوند خبرونه:
د ای سي ای لخوا د طالبانو پرضد د پخوانیو افغان سیاستوالو د کارولو نوي هڅه
م.م. کې د امریکا سفیره وايي، امریکا طالبان په رسمیت نه پیژني
ذبیح الله مجاهد: پخواني سیاستوال د ای ایس ای په مرسته بیا واک ته نه شي راتللی
روسیې خبرداری ورکړی چې د بګرام هوايي اډې له لارې افغانستان ته د امریکا متحده ایالاتو راستنیدل، لکه څنګه چې د امریکا پخواني ولسمشر ډونالډ ټرمپ غوښتنه کړې، د واشنګټن لپاره “فاجعه وارې پایلې” لرلای شي.
افغانستان لپاره د روسیې ځانګړي استازي ضمیر کابلوف د روسیې “ریانووستی” خبري آژانس ته ویلي چې “امریکا متحده ایالات به په ډیر احتمال سره پر افغانستان نوی برید پیل نکړي.” هغه زیاته کړه: “دا ډیر هغه جنجال ته ورته دی چې ټرمپ د ګرینلینډ او کاناډا پر سر جوړ کړی و. د دې پایلې به د امریکا لپاره فاجعه وارې وي، په داسې حال کې چې افغانان له جګړې سره عادت دي.”
د یادونې وړ ده چې د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ په خپلو څرګندونو کې ویلي وو چې د هغه اداره هڅه کوي په افغانستان کې د بګرام هوايي اډه له طالبانو څخه بیرته ونیسي.
د امریکا ولسمشر د سپټمبر په ۱۸مه د بریتانیا له لومړي وزیر کیر سټارمر سره په یوه خبري کنفرانس کې یو ځل بیا د جو بایډن د ولسمشرۍ پر مهال له افغانستان څخه د امریکا د وتلو پر څرنګوالي نیوکه وکړه او ویې ویل: “زه یو مهم خبر لرم.”
هغه وویل: “موږ هڅه کوو چې په افغانستان کې د بګرام هوايي اډه بیرته ونیسو.”
ټرمپ زیاته کړه: “دا هوايي اډه له هغه ځایه یوازې یو ساعت واټن لري چیرې چې چین خپل اټومي وسلې جوړوي.”
هغه له دې وړاندې د ۲۰۲۴ کال د اګست په میاشت کې هم په یوه غونډه کې ویلي وو چې په افغانستان کې د بګرام پوځي اډه اوس د چین تر ولکې لاندې ده.
د امریکا ولسمشر د چین ولسمشر ته په خطاب کې هم ویلي وو: “له خپلو میلیاردونو ډالرو جوړښتونو څخه خوند واخلئ چې موږ څو کاله وړاندې جوړ کړي وو.”
ټرمپ د شنبې په ورځ په خپله ټولنیزه شبکه “تروت سوشل” کې زیاته کړه: “که افغانستان د بګرام هوايي اډه هغه بنسټ ته چې دا یې جوړه کړې ده، یعني امریکا متحده ایالاتو ته، بیرته ورنکړي، بدې پېښې به رامنځته شي.”
له بلې خوا، د طالبانو یوه لوړ پوړي چارواکي د یکشنبې په ورځ په بګرام هوايي اډې باندې د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ وروستیو څرګندونو ته په لومړي غبرګون کې وویل چې د کابل شمال ته نږدې ۵۰ کیلومترۍ کې موقعیت لرونکې دا اډه د واشنګټن لخوا نیول “ناشونی” دی.
د طالبانو دغه چارواکي “العربیه” ته وویل: “د بګرام اډې په اړه وروستۍ پرېکړه د طالبانو له مشر سره ده.” هغه دې ته هم اشاره وکړه چې “امریکا د دوحې د تړون په چوکاټ کې ژمنه کړې وه چې د افغانستان پر حاکمیت به له زور کارولو یا ګواښ څخه ډډه کوي.”
افغانستان کې د امریکا سفارت چې له قطر څخه فعالیت کوي، تیره یکشنبه د ټرمپ د دې فرمان په اشاره خبرداری ورکړ چې د امریکا د اتباعو تښتول او د دې هیواد څخه په چنې او باج اخیستلو کې کارول به “جدي پایلې” ولري.
بګرام د افغانستان په پروان ولایت کې د چاریکار ۱۱ کیلومتره سویل ختیځ ته موقعیت لري او له دې وړاندې په افغانستان کې د امریکا ترټولو لویه پوځي اډه وه.
دا اډه په ۲۰۲۱ کال کې له افغانستان څخه د امریکایي ځواکونو له وتلو وروسته د طالبانو لاس ته ولوېده.
