اړوند خبرونه:
متقي له عراقچي سره په لیدنه کې؛ د کابل او تهران تر منځ د اوبو مسئله هېڅ خنډ نه ده
د ایران ولسمشر: له افغانستانه د اوبو د حق د ترلاسه کولو په اړه خبرې کوو
طالبانو په کابل کې د ایران له نوي سفیر سره لیدلي
د ایران د بهرنیو چارو وزیر عباس عراقچي د کابل سفر “ګټور” وباله او ویې ویل چې د دواړو هېوادونو د کلیدي اندېښنو د حل په لور مهم ګامونه پورته شوي دي.
عراقچي د یکشنبې په ورځ د خپل هیواد له لوړپوړي سیاسي او اقتصادي پلاوي سره کابل ته په یو ورځیني سفر لاړ.
د ایراني رسنیو د راپور له مخې، د دې سفر موخه د ایران او افغانستان ترمنځ د یو شمېر موضوعاتو په اړه خبرې کول و، چې په ځانګړې ډول یې په سیمهییز امنیت، د اوبو پر حقونو، کډوالۍ، او اقتصادي همکارۍ باندې تمرکز درلود.
عراقچي په کابل کې د طالبانو له باندنیو چارو وزیر سره له خبرو مخکې د طالبانو له ريیس الوزرا ملا محمد حسن اخوند سره وکتل. په دې ناسته کې ملا حسن اخوند عراقچي ته ښه راغلاست ووایه او د ایران او افغانستان ترمنځ د اوږدمهاله ورورولۍ او دوستانه اړیکو اهمیت یې په ګوته کړ. هغه په دواړو هېوادونو کې د فرهنګي، مذهبي او جغرافیایي تړاوونو یادونه وکړه او ټینګار یې وکړ چې باید ټولې موجودې سرچینې او ظرفیتونه د دې اړیکو د لا ژورتیا لپاره وکارول شي.
د تهران ټایمز د راپور پر اساس، ملا حسن اخوند د افغان کډوالو په کوربهتوب کې د ایران د رول ستاینه وکړه او په دې برخه کې یې د ایران هڅې وستایلې، په ځانګړې توګه د هغو افغانانو د بېرته ستنولو لپاره چې قانوني اسناد نه لري. هغه وویل چې دا موضوع د افغانستان لپاره لومړیتوب لري.
د راپور له مخې، د عراقچي او ملاحسن اخوند ناسته د اوبو د سرچینو پر حیاتي مسلې باندې متمرکزه وه. اخوند ټینګار وکړ چې افغانستان له هلمند سیند څخه ایران ته د اوبو د حقونو په ورکړه کې ژمن دی او دا یوه مذهبي، اخلاقي او بشري دنده بولي. هغه وویل چې حتی د رسمي تړون په نشتوالي کې، افغانستان د ایران د اوبو حق ساتلو ته ژمن دی او د دې د سپارلو لپاره هېڅ خنډ نشته.
امنیت د ګډې همکارۍ لپاره اړتیا
د دوی په خبرو کې د ګډو پولو امنیت د بحث یوه مهمه برخه وه. اخوند یادونه وکړه چې دواړه هېوادونه باید د ترهګریزو ګواښونو په وړاندې په ګډه کار وکړي. هغه د استخباراتي معلوماتو د تبادلې او د امنیتي ننګونو په وړاندې د همکارۍ د زیاتولو وړاندیز وکړ.
عراقچي د ایران د حکومت ژمنتیا څرګنده کړه چې له افغانستان سره اړیکې پیاوړې کړي.
عراقچي د سوداګرۍ، اقتصادي پراختیا او فرهنګي تبادلې په برخو کې د همکارۍ د پراختیا لپاره د ایران چمتووالی څرګند کړ.
له تاریخي او فرهنګي اړیکو څخه ګټه اخیستل
وروسته، عراقچي د افغانستان د بهرنیو چارو سرپرست وزیر ملا امیر خان متقي سره وکتل. په دې ناسته کې د اقتصادي همکاریو د پراختیا او د دواړو هېوادونو ترمنځ د سیمهییزو پرمختګونو پر اغېزو خبرې وشوې.
عراقچي د دواړو هېوادونو ترمنځ ژور فرهنګي او تاریخي تړاوونه یاد کړل او ټینګار یې وکړ چې باید له دې ګډو بنسټونو څخه د دواړو خواوو د ګټې لپاره کار واخیستل شي. متقي د افغان کډوالو په کوربهتوب کې د ایران ملاتړ وستایه او څرګنده یې کړه چې د طالبانو حکومت ته د دې کډوالو بېرته راستنول لومړیتوب لري.
د دفاع او امنیتي همکاریو پیاوړتیا
په یوه بله مهمه برخه کې، عراقچي د افغانستان د ملي دفاع سرپرست وزیر ملا محمد یعقوب مجاهد سره وکتل. په دې ناسته کې د دواړو هېوادونو ترمنځ د امنیتي او دفاعي همکارۍ پر پیاوړتیا بحث وشو.
مجاهد وویل چې افغانستان د ګډو پولو امنیت ته ژمن دی او د ترهګرۍ او سرحدي جرایمو په وړاندې د ګډو هڅو د زیاتولو غوښتنه یې وکړه.
ډیپلوماتیکې همکارۍ ته اړتیا
عراقچي د خپل سفر په پای کې د دواړو هېوادونو د اړیکو د راتلونکي په اړه هیله څرګنده کړه. هغه وویل چې باید مهم موضوعات لکه د اوبو حقوق، د پولو امنیت او کډوالي په رغنده ډول حل شي ترڅو کړکېچونه راکم او یوه پیاوړې، باثباته همکاري رامنځته شي.
