کابل: قطر سره د هوايي ډګرونو په مدیریت تړون ندی شوی.
طالبانو د ۲۰۲۱ کال په اګسټ کې له دغه هېواده د امریکايي ځواکونو له وتلو وروسته د افغانستان حکومت په خپل لاس کې واخیست. له واک څخه څو ورځې وروسته طالبانو په کابل کې د حامد کرزي نړیوال هوايي ډګر کنټرول هم هغه وخت خپل تسلط لاندې راووست چې د هوايي ډګر ډېری برخې خرابې او ویجاړې وې.طالبانو د دې ستونزو په منلو سره، د نړۍ له هېوادونو څخه د کابل د هوايي ډګر د سمبالولو او د افغانستان د ډوبېدلی اقتصاد د ژغورلو لپاره د مرستې غوښتنه وکړه. په داسې حال کې چې ګڼو هېوادونو د کابل د هوايي ډګر د مدیریت په برخه کې خپلې لېوالتیا ښودلې، خو د هېواد د هوايي چلند د سکټور د چارو د ښه سمبالولو لپاره هېڅ ډول تړون ونه شو.
په تېرو څو میاشتو کې طالبانو له قطري چارواکو سره څو ځلې خبرې اترې کړې دي. خو تر اوسه د دواړو لورو ترمنځ د هوايي ډګر د مدیریت او د هېواد د اقتصادي وضعیت د ښه کولو په اړه کوم تړون نه دی تر سره شوی.په دې وروستیو کې د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت سرپرست مولوي امیرخان متقي دوحې ته سفر کړی چې د قطر د لومړي وزیر له مرستیال او د بهرنیو چارو له وزیر محمد بن عبدالرحمن الثاني سره یې د افغانستان په مهمو سکتورونو کې د بېلابېلو سوداګریزو او اقتصادي مشکلاتو په اړه خبرې کړې دي.
دوحه کې د طالبانو د سیاسي دفتر ویاند محمد نعیم وردک وايي، دواړه لوري د نورو برخو تر څنګ د هوايي ډګر د مدیریت په اړه پر بېلابېلو اړخونو هوکړې ته لا هم نه دي رسېدلي.قطري شرکتونو د اماراتو د سټنډرډ او میټرولوژي له ادارې څخه د هوایی ډګر د مدیریت لپاره موافقه نه ده ترلاسه کړی. د ملکي هوايي چلند د امنیت اداره نه شي کولای ډاډ ترلاسه کړي چې قطري چارواکي به د هوايي ډګر د سمبالښت توان ولري پرته له دې چې د هوايي ترافیک خوندیتوب او امنیت ته کوم خطر مواجع کړي.
GAAC شرکت د کابل د هوايي ډګر مدیریت ته دوام ورکوي.
اوسنیو شرایطو ته په کتو، چارواکو پرېکړه کړې چې د متحده عربي اماراتو د هوايي چلند د عمومي هوايي چلند ایتلاف (GAAC) شرکت ته اجازه ورکړي چې د کابل هوايي ډګر فعالیت ته دوام ورکړي. GAAC له 2019 راهیسې په فعاله توګه د هوایی ډګر اداره کوي. په 2021 کې د طالبانو له نیولو وروسته، GAAC د هوایی ډګر د بیا رغونې او چلولو ننګونه په غاړه واخیسته او افغان ادارې ته یې پراخه مالي مرستې هم برابرې کړې. دغه شرکت د ډیر زیانمن شوي هوایی ډګر لپاره اصلاحات رامینځته کړل او د هوایی عملیاتو دوام یې فعال کړ. د ځمکني سمبالښت څخه تر امنیتي عملیاتو پورې، GAAC په اغیزمنه توګه د نړیوال هوایي ډګر اداره کوي، د متحده عربي اماراتو د دوامداره بشري هڅو د یوې برخې په توګه د سخت ځپل شوي هیواد افغانستان سره مرسته کوي.
د بشري بحرانونوکې زیاتوالی
د طالبانو له خوا د افغان حکومت تر نسکورېدو څو میاشتې وروسته افغانستان اقتصاد له نورو بحرانونو سره مخ شوی دی. د راپورونو پر بنسټ څه باندې ٢٢ ميليونه افغانان د خوراکي توکو د کمښت له ګواښ سره مخ دی، په داسې حال کې چې په ميليونونو نور يې له مياشتو راهيسې له ثابت عايد څخه بې برخې دي. د خوراکي توکو او د نورو توکو بیې په تدریجي ډول لوړې شوې، چې د افغانانو لپاره یې په کړکېچ ځپلي هېواد کې ژوند ستونزمن کړی دی.په طالبانو باندې د امریکا او نورو لویدیځو هیوادونو له خوا د یو شمیر بندیزونو په ترڅ کې د افغان حکومت د ملیاردونو ډالرو عامې او بشري مرستې بندې شوې چې اغیزمنو افغانانو ته د یو څه عادي د ژوند ستونزو د حلولولپاره ورسول شي.