اړوند خبرونه:
د طالبانو اعلامیه: د هند او پاکستان تر منځ زیاتېدونکی کړکېچ د اندېښنې وړ دی
هند پر پاکستان د «سندور» عملیات پیل او ۹ سیمې یې په نښه کړي
کشمیر کې د تاوتریخوالي له امله، له هند سره د افغانستان سوداګري په ټپه ودرېده
اسلام اباد: “هند به په راتلونکو څو ساعتونو کې پر پاکستان برید وکړي”
امیر خان متقي وايي، رسمیت پېژندنه د فشار په توګه کارول کېږي
نوموړي رسنۍ لیکي، کله چې طالبانو د ۲۰۲۱ کال په اګست کې کابل ونيو، له هغه وخت راهيسې هند په تدريجي او پرله پسې ډول له هغوی سره اړيکې پيل کړې.
دغه رسنۍ کاږي، يوه ستره پرمختيا د ۲۰۲۵ کال په جنورۍ کې رامنځته شوه، کله چې د هند د بهرنيو چارو وزير ويکرام ميسري په دوبۍ کې د افغانستان له بهرنيو چارو وزير امير خان متقي سره وکتل. اوس متقي خپل لومړي رسمي سفر لپاره هند ته راغلی، چې د جمعې په ورځ يې د هند د بهرنيو چارو له وزير اېس جي شنکر سره وکتل او نوموړي اعلان وکړ، هند به خپلې اړيکې پياوړې او په کابل کې به خپل سفارت بېرته پرانيزي.
دا د دوی ترمنځ په مې مياشت کې له مثبتو خبرو وروسته کېږي، چې له پاهلګام ترهګريز بريد وروسته د هند او پاکستان ترمنځ اوربند وشو او طالبانو په يوه غږ دغه برید وغانده.
د اړيکو دا لړۍ تاييدوي چې نوي ډيلی دا حقيقت مني چې طالبان، د اوس لپاره، يوازينی ځواک دی چې پر ټول افغانستان د کنټرول وړتيا لري. دا د دې اعتراف هم دی چې په سخته سيالۍ کې له ګاونډيانو سره اړيکې ساتل يوه جيوستراتيژيکه اړتيا ده.
د طالبانو او پاکستان ترمنځ اړيکې په وروستيو کې سختې خرابې شوې دي. اسلام اباد طالبان په دې تورن کړي چې تحريک طالبان پاکستان ته يې پناه ورکړې ده او د افغانستان په خاوره کې يې د هغوی پر پټنځايونو هوايي بريدونه کړي دي. د پنجشنبې په ورځ، طالبانو پاکستان په کابل او پکتيکا ولايتونو کې پر چاودنو تورن کړ.
په ورته وخت کې، د افغان کډوالو ډله ييز اخراج د پاکستان له لوري اړيکې نورې هم خرابې کړې دي. په دې ترينګلي حالت کې، د هند دريځ د جمعې په ورځ متقي ته د جي شنکر په څرګندونو کې څرګند و، چې نوموړي ټينګار وکړ هند او افغانستان د “پرمختګ او سوکالۍ لپاره ګډه ژمنتيا” لري، چې “د پولې پورې غاړې ترهګرۍ د ګډ ګواښ له امله له خطر سره مخ دي” او بايد له “ترهګرۍ سره په ټولو بڼو کې د مبارزې لپاره همغږې هڅې” وشي. نوی ډيلي بايد له طالبانو سره له خپلو مخ پر ودې اړيکو کار واخلي ترڅو افغانستان د هند ضد ترهګريزو ډلو مخه ونيسي.
د ایکس پریس په باور، د خوراک، روغتيايي پاملرنې، ناورينونو له امله رامنځته شوي زيانونه او له بنسټیزو پروژو هاخوا، هند په وروستيو کې په نړيواله کچه د طالبانو ملاتړ ښودلی چې له پاکستان، چين، او روسيې سره يوځای يې د متحده ايالاتو ولسمشر ډونالډ ټرمپ د بګرام هوايي اډې د نيولو پر وړاندې مخالفت وکړ.
د جي شنکر او متقي ليدنه روښانه کوي چې طالبان له هند څخه غواړي چې له افغانستان سره لا زياتې اړيکې ولري، چې د “پېړيو راهيسې اوږدو مدني او خلکو ترمنځ اړيکو” ته اشاره کوي.
دا داسې مهال دی چې د دوشنبې په ورځ، د ملګرو ملتونو د بشري حقونو شورا موافقه وکړه چې په افغانستان کې د سرغړونو د څېړلو لپاره “يو فعال، خپلواک پلټنې ميکانيزم” رامنځته کړي.
د دې رسنۍ په خبره، دا هم هغه لامل دی چې سره له ډېرو اړيکو، هند لا هم په رسمي ډول د طالبانو حکومت نه پېژني. که خبرې ونه شي، خپل خطرونه لري. بېجنګ لا دمخه له طالبانو سره د پانګونې او امنيتي مهم تړونونه لاسليک کړي دي، او هند نشي کولای افغانستان، چې د سيمې لپاره خورا مهم هېواد دی، په بشپړ ډول د چين مدار ته پرېږدي. نوی ډيلي بايد له همدې امله له کابل سره يوه احتياطي اړيکه وساتي، عملي ګټې د افغانستان خلکو د هوساينې لپاره له خپلې ژمنتيا سره انډول کړي.
