دګمرکونو ٥٠ فیصده عواید چرته زي؟ د افغانستان د مالیې وزارت سرپرست ښاغلی خالد پایند وايي چې په کمرکونو هغه عواید چې نه راټولیږي شخصي جیبونو ته ځي او ورکیږي خو د دولت عوایدو ته نه ځي.

ښاغلي پاینده په خپلو تازه خبري کنفرانس کې ویلي چې ۵۰ سلنه عواید پر مخ ورکیږي او کوم توکي چې افغانستان ته واردیږي اصلي نه دي بلکي دوی داسې اسناد موندلي چې د اصلي جنس پر ځای هېواد ته ناقانونه مواد هېواد ته رازي.محمد خالد پاینده وویل چې د دې ناقانونه مواد راوړلو برخه کې یوازي د ګمرکونو چارواکي او د خصوصي سکتور مسؤلین ملامت دي.

نوموړي د دې مشکلاتو د هواري لپاره د ګمرکونو پرعصري کیدلو ټینګار وکړ او ويې ویل چې ګمرکونه به د دې ستونزو د حل په موخه په جیټلي ترازوګانو، سکن ماشینونو او امنیتي کمامرو سمبال او بیار غونې ته به یې پاملرنه وسي.تر دې دمه مالیې وزارت د ګمرکونو څخه ۲۱۷ میلیارده افغانۍ عواید راټول کړي او په وینا کې يې چې د ګمرکونو اصلاحات میلیونو ډالرو ته اړتیا لري چې دوی يې باید ولري.

د افغانستان د ګمرکونو عواید که په مجموعي توګه ټوله ټول او د دولت خزانې ته جمع شي نو لیري نه ده چې افغانستان به مخ پر وده ملک وو. خو اوس په ګمرکونو او نور اداراتو کې فساد د دې لامل شوی چې هېواد ته پوره مالیات ونه رسیږي او له همدې کبله اوس په ټولو ګمرکونو کې د فساد راپورونه ورکول کیږي.

هېره دې نه وي چې د هرات د اسلام کلا ګمرک او بیا فرا کې یوه ګمرک کې د اور لګېدنې امله سلګونه موټرونه چې له مالونو ډک وو، وسوځېدل او له دې لارې افغان سوداګرو ته میلیونونه ډالر سخت مالي  زیان واوښت هغه مهال هم سوداګرو او شننونکو د داسې ستونزو د مخ نیوي لپاره داصلاحاتو او عصري سازی غوښتنه کړې وه.

فېسبوک خپلو کارکونکو ته څه اسانتیا رامنځته کړه ؟ سوشل میډیا کې ترټولو لوی ویب سایټ فیسبوک د خپلو کاروونکو لپاره یو نوی او په زړه پوری فیچر یا ځانګړتیا رامنځته کړه.چې دې سره به ېې کارکونکو ته ډېره اسانتیا رامنځته شي.

د راپورونو پر بنسټ ویل کېږي چې فیسبوک ادارې یو نوی فیچر یا ځانګړتیا رامنځته کړې او له دې فیچر یا ځانګړتیا څخه به وروسته د فیسبوک کاروونکي وکولی شي چې تبصرې یا څرګندونې کمنټونه کنترول کړي.په دې اړه ویل کېږي چې ددغه په زړه پوري فیچر یا ځانګړتیا په ذریعه به د فیسبوک کاروونکې پخپل پوسټ د خپلې خوښې خلکو ته د تبصرې کولو اجازه ورکړي.

او هغه کسان چې نه غواړي تبصره یې پر پوسټ وکړي، بندېز پرې لګولی شي.همداراز د فیسبوک کاروونکي به دا آسانتیا هم ولري، چې له خپلو ملګرو پرته بل چاته د تبصرې کولو اجازه ور نه کړي.یاده دې وي چې فیسبوک دغه فیچر ددې لپاره وړاندې کړی، ترڅو د هغه مواد مخنیوی وکړي چې نفرت یا کرکه خپروي او کاروونکې به د کمنټنګ اډیینس په انتخابولو سره دغه کار وکولی شي.

یاد فیچر یا ځانګړتیا په مرسته به د کاروونکې ټول پوستونه یوازې هغه کسانو ته ښکاري چې اجازه ور کړل شوي وي.باید یادونه یې وشي چې د فیسبوک ادارې روانه میاشت د سیاسي او مدني ډلو کاروونکو ته د لاسرسي د محدودلو اعلان هم کړی دی.

فیسبوک چې اسیا کې تر ټولو زیات کارول کیږي اکثره خلک ېې د مثبت کارونو لپاره هم کاروی د مثال په ډول فیسبوک کې دوی انلاین کاروبارونه کوي همداراز د انلاین کارونو لپاره هم استفاده کوي.چې دا ټول کارونه خلکو ته زیاته منافع هم ورکوي.

حکمتیار:دولت دې زمونږ خلک په فوځ کې واخلي.د حزب اسلامي‌ ګوند ریس ګلبدین حکمتیار وایي، حکومت د سولې په توافقنامه کې په ورسره کړو ژمنو عمل نه دی کړی او دده مجاهدین یې په حکومتي امنیتي‌ ځواکونو کې هم نه دي‌ اخیستي.

ګلبدین حکمتیار په کابل کې یوې خبري غونډې ته د خبرو په مهال د حکومت خلاف د پراخو لاریونونو د پیلېدو خبر ورکړ ځکه دده له قوله، حکومت د سولې په توافق کې ورسره کړې ژمنې نه دي‌ عملي کړې.هغه وویل چې حکومت ورسره وعده کړې وه چې مجاهدین به یې په امنیتي‌ ځواکونو کې شاملوي؛ خو دده په خبره، زرګونه وسله وال مجاهدین یې شته چې تر دې دمه د دولتي‌ عسکرو په لیکو کې نه دي‌ منحل شوي.

د نوموړي له قوله، سر له سبا د حکومت خلاف د حزب اسلامي‌ لاریونونه پيلېږي چې وسله وال کسان به هم پکې برخه اخلي «تر څو حکومت وپوهېږي، چې بې ځواکه نه یو.حکمتیار ددې تر څنګ د طالبانو او امریکا له توافقنامې سره سم د ټولو بهرنیو ځواکونو په وتلو ټینګار وکړ او حکومت یې تورن کړ، چې د سولې په وړاندې خنډونه جوړوي او سوله نه غواړي.

د هغه په اند، که اوسني‌ چارواکي پر ولس واکمن وي، نو‌ ټولې ملي‌ شتمنۍ به چور کړي.یاده دې وي، چې په تېرو دوو میاشتو کې دوهم ځل دی، چې حزب اسلامي د حکومت خلاف لاریونونه پلانوي نوموړی هر وخت د خپلو خبرو پر مهال وای چې باید یو موقت حکومت جوړ شي.

تېره میاشت هم د حکمتیار پلویانو کابل کې لاریون کړی وو، او حکومت یې تورن کړی و چې له دوی سره کړې ژمنې یې نه دي‌ عملي کړې او ددوی بندیان یې لا هم په زندانونو کې ساتلي‌ دي.خو حکومت د دوی لاریون ته هیڅ ډول ځواب یا ردعمل ندی ښودلی.

دوحه کې د امریکا او طالب استازو لیدل کتل شوي دي. قطر کې د طالبانو سیاسي دفتر وایي، ددې دفتر مشر او د طالبانو سیاسي مرستیال ملا برادر  اخند د افغانستان د سولې لپاره د امریکا له ځانګړي استازي «زلمي خلیلزاد» سره لیدل کتل شوي دي.

دوی په دې لیدنه کې د دوحې توافقنامې پر عملي کېدو او پر ټاکلې نېټه د بهرنیو ځواکونو په وتلو یې ټینګار کړی.د طالبانو د سیاسي دفتر ویاند ښاغلی ډاکټر محمد نعیم پر خپل ټویټر لیکلي، چې دغه ناسته تېره شپه شوې او  په مهال یې دواړو لورو د دوحې توافقنامې د ټولو مادو پر عملي کېدو او یادې  توافقنامې ته په ژمن پاتې کېدو خبرې وکړې او تر څنګ یې پر ټاکلې نېټه د ټولو بهرنیو ځواکونو په وتلو ټینګار هم وشو؛ ځکه د نعیم په خبره همدا د مملکت د ستونزو د هواري په لور اساسي ګام دی.

د ښاغلی نعیم په خبره، په دې لیدنه کې د پاتې طالب بندیانو د خلاصون او له تور لست څخه د طالب مشرانو د نومونو په ایستلو هم بحث وشو.دغه لیدنه داسې مهال ده، چې د دوحې توافقنامې په اساس له افغانستانه د ټولو بهرنیو ځواکونو د وتلو نېټه رالنډه شوې.

که څه هم د یاد توافق پر بنسټ ټول بهرني عسکر باید د می میاشتې تر پيلېدو له افغانستانه ووځي؛ خو امریکايي لوری وايي، په ياده نېټه وتل ستونزمن دي، خو امریکایي عسکر به اوږده موده په افغانستان کې پاتې نشي.

ورته وخت طالبانو بیا ګواښ کړی، که امریکایي او ناټو عسکر په ټاکلي وخت افغانستان پرېنږدي، په وړاندې به یې تونده جګړه پيل شي، چې ددوی له قوله، د ناوړه پایلو مسئولیت به یې د امریکا په غاړه وي.دوی وای اوس وخت د دې رارسېدلی چې عمل او اجراات وشي

کوم ماشوم چې د غوا شودې څښي کد ېې لوړیږي.د یوې نوی ریسرچ له مخې څېړونکو ویلي، که چېرته ماشوم د غوا او مېښې د شېدو پرځای نورې شېدې استعمال کړي، نو قد یا ونه یې ټیټه پاتې کېږي.او هیڅ وحت ېې کد نه جګیږي.

په دې اړه ویل کېږي چې له پنځو زرو څخه په ډېرو ماشومانو څېړنې وشې او معلومه یې کړه هغه ماشومان چې د غوا د شېدو پرځای نورې شېدې کاروي قد یا ونه یې ټیټه پاتې کېږي.د کاناډا د سینټ مایکل روغتون ډاکتر جوناتن میګویری او ملګرو یې چې ذکر شوې څېړنه ترسره کړې وایي چې، تر دوو کلونو پورې باید ماشوم ته د مور شېدې ورکړل شي

او په دې مهال کې د غوا له شېدو ډډه وشي، ځکه چې د غوا په شېدو کې موجود پروټین او نور مواد ماشوم نه شي هضمولی، خو له دوه کلنۍ وروسته باید د غوا شېدې ضرور ورکړل شي کنه نو د ماشوم پر وده منفي اغېزې وکړي.ویل کېږي چې د غوا په شېدو کې د دماغو او هډوکو لپاره اړین توکي لکه پروټین، کلسیم او نور اړین غوړ موجود وي.

او له دوه کلنۍ وروسته د ماشوم لپاره لازمي ګڼل کېږي.په دې هکله د ترسره شوې څېړنو له مخې ویل کېږي هغه ماشومان چې د غوا شېدې نه څښي د هغوی په پرتله یې د غوا شېدې څښي، صفر اعشاریه چلور سانتي ونه یې ټيټه وي.

په درې کلنۍ دغه توپیر تر یو نیم سانتي رسېږي، ښاغلي ډاکتر جوناتن وایي چې په یوه پیاله د غوا په شېدو کې شپاړس ګرامه پروټین ړي چې د ماشوم اړتیا پوره کوي.او باید ټولې میندې خپلو ماشومانو ته زر تر زره د غوا شوده پیل کړي تر څو وده زر وکړي.