دلته پر دې خبرې کېږي چې د انسان په بدن کې د ایپیتیلیل حجرې څه ډول دندي لري؟
ایپیتیلیل حجرې د بدن په بېلابېلو برخو کې ځای پر ځای شوي دي چې نظر موقعیت او بڼې ته بېلابېلې دندې سرته رسوي.د ایپیتیلیل حجرو برسېرنې سطحې د حجرو په دندو موثرې اغېزې لري.د مایعاتو په جذب او لېږد کې مایکرو ویلای خپل رول لوبوي.د مایکرو ویلای شمېر د حجرو د جذب په ځانګړنې پورې اړه لري.همدارنګه سیلیا د ایپیتیلیل حجرو د سطحې په سراسر برخو کې توکي لېږدوي. سټیریو سیلیا د اورېدو او تعادل په برخه کې اړینې دي.
نور ولولئ: تاسو ددې حجرې په اړه معلومات لری؟
ساده فلسي ایپیتیلیل حجرو د وینې رګونه استر کړي دي چې ورته انډوتیلیم ویل کېږي،نوموړو حجرو د بدن تشه لرونکې برخې هم استر کړي چې د مېزوتیلیم په نوم یادېږي او بېلابېلو برخو ته د مالیکولونو د خپرېدو لکه د غازاتو بدلون ته اجازه ورکوي. ساده مکعبي حجرې افرازي دندې لري او دې ته مایلې دي چې قناتونه استر کړي.ساده ستوني حجرې په کولمو کې شتون لري چې هم افرازي او هم د جذب دنده په غاړه لري.
د انساجو چمتو کول
د ایپیتیلیل حجرې ازموینه د بایوپسي په واسطه ممکنه ده. په ټوله کې کله چې یوه نمونه واخیستل شي، په فورمالین کې کېښودل کېږي او په پارافین کې ځای پر ځای کېږي، بیا قطع او په پایله کې رنګ ورکول کيږي.
Histochemistry and cytochemistry
ایپیتیلیل حجرې ځانګړی Cytoskeletons لري چې په ځان کې مایکروټیوبولونه،اکټین ریښکۍ او intermediate ریښکۍ لري. intermediate ریښکۍ د مایکروټيوبولونو او اکټین تارونو بر خلاف سایټوسکلیټون ته د کش کېدو وړتیا ورپه برخه کوي چې دا یې خاصه ځانګړنه ده. Intermediate ریښې د هسټوکیمیکل رنګ آمېزۍ لپاره یوه ارزښتناکه موخه ده. ددې ریښکو پینځه ډوله شتون لري. ګلیال ریښکې چې په astrocytes کې دي، نیوروفیلامنټونه په اعصابو کې،desmin ریښکې په عضلاتو کې، vimentin په mesenchyme کې او keratin په چې په ایپیتیلیل حجرو کې شتون لري. کیراټین نه یوازې دا چې کولای شي نسج د ایپیتیلیل حجرو په توګه معرفي کړي بلکې د ایپیتیلیل حجرو د ډولونو ترمنځ توپیر هم کولای شي. د بېلګې په ډول کېراټین ۳ د قرنیې په ایپیتیلیوم کې پیدا کېږي او کېراټین ۲۰ په Merkle حجرو او د یوروتیلیوم په umbrella حجرو کې شتون لري.دا کیراټینونه د ایپیتیلیل حجرو لپاره خورا مهم دي او په کیراټين کې بدلونونه او یا د کیراټين له لاسه ورکول کیدای شي چې یو کس له ناروغیو سره مخ کړي.
نور ولولئ: هغه خواړه چې د مور شیدي ډېروي
نوري مایکروسکوپ
د نسج په یوه نمونه کې د پتالوجۍ په شتون یا نه شتون د پوهېدو لپاره باید روغه او نارمله ایپیتیلیل حجره ولیدل شي چې د دې موخې لپاره نورې مایکروسکوپ د رنګ شوې ایپیتیلیل حجرې د لیدلو لپاره کارول کېږي. نوري مایکروسکوپ په یو نسج کې د شته ایپیتیلیل حجرې بڼه مشخص کولای شي. ستوني ایپیتیلیل حجرې په مسطتیلي بڼه ،مکعبي حجرې په کروي بڼه او فلسي حجرې اوږدې او هموارې څرګندېږي.
الکټرون مایکروسکوپ
الکټرون مایکروسکوپ د مایکروسکوپ یو ډول دی چې نسبت نوري مایکروسکوپ ته د لوی ښودنې لوړ ظرفیت لري. نوموړی مایکروسکوپ ددې وړتیا لري چې تر ټولو کوچني جوړښتونه لکه Tight junction, adherens junction, desmosome, hemidislmosome, gap junction, basal lamina د لیدلو وړ وکرځوي کوم چې ایپیتیلیل حجرې د نښلوونکو انساجو څخه بېلوي.
کلینیکي ارزښت
ایپیتیلیل حجرې د adenocarcinoma او papillary carcinoma په څېر د ناوړه ودې احتمال لري.ځینې عام اډینوکارسینوماګانې چې د ناروغۍ او مړینې لوړه کچه لري د سږو، پروسټاټ،د غټو کولمو او سینې سرطان دی.
د ایپیتیلیل حجرو سره بل تړلی کلینیکي حالت د metaplasia په نوم دی.میټاپلازیا هغه حالت ته ویل کېږي ،کله چې د چاپېریال د فشارونو او بدلونون په پایله کې د حجرې یو ډول د حجرې په بل ډول واوړي. دا پروسه کېدای شي په ځینو فزیولوجیکو او یا پتالوجیکو حالاتو کې رامنځته شي.د بېلګې په ډول د زېږون څخه وروسته د یوې میرمنې په Cervical epithelium باندې مطالعاتو دا وښوده چې ستوني ایپتیلیل انساج یې د فلسي ایپیتیلیل انساجو سره د فزیولوجیکي رغېدنې په پایله کې د زېږون څخه وروسته مرحله کې تبدیل شول. پتالوجیکي میټاپلازیا په ډېر احتمال سره ډیسپلاسټیک ده چې کېدای شي وژونکی وي.د پتالوجیکي مېټاپلازیا یوه بېلګه Barrett’s مرۍ ده. مرۍ په نمونه ای ډول د فلسي ایپیتیلیل په واسطه پوښل شوې ده. کله چې یو ناروغ په نا کنټروله ډول gastro esophageal reflux disease ولري، د معدې څخه مرۍ ته راتلونکي تېزاب د مرۍ په فلسي ایپیتیلیل ثابت فشار راولي چې په پایله کې په میوسین تولیدوونکو ستوني ایپیتیلیل حجرو بدلېږي. میوسین تولیدوونکې ایپیتیلیل حجرې په ښه توګه د معدې له تېزابو سره مقابله کولای شي او د مرۍ له توږنې څخه مخنیوی کوي.که چېرې د GERD ناروغ په وخت سره درملنه ترسره کړي، ستوني حجرې شونې ده چې بیرته په فلسي حجرو واوړي.که چېرې نوموړی ناروغ د GERD درملنه ترسره نه کړي،شونې ده چې میټاپلازیا په ډيسپلازیا واوړي چې بدې پایلې لري.
