یو شمېر سینمايي لوبغاړي په افغانستان کې د سینما اوسنی وضعیت د اندېښنې وړ بولي
سینما؛ هغه هنر دی چې په ټوله نړۍ کې ګڼ شمېر مینهوال لري، خو لایې هم په افغانستان کې د پام وړ پرمختګ نه دی کړی.
په افغانستان کې د سینماګرانو ټولنې مشر فرید عظیم وايي چې اوس مهال د دې ډګر ډېر کارکوونکي له هېواده وتلي دي. د هغه په خبره، که طالبان ورته پاملرنه وکړي؛ نو ښايي دا هنر یو وار بیا وغوړیږي.
“له ۲۵۰ څخه تر ۳۰۰ پورې سینماګران له افغانستان څخه وتلي او کوم شمېر چې په هېواد کې پاتې دي، هغوی هم د وتلو هڅه کوي.”
طالب واکمنۍ کې د سینما فعالیت
که څه هم فکر کېده چې د طالبانو له واکمنېدو سره به د سینماګانو دروازې وتړل شي خو بر عکس لیدل کېږي چې دوی ټولو سینماګرانو ته په اسلامي چوکاټ کې د فعالیت اجازه ورکړې ده.
دغه راز په افغانستان کې د طالبانو تر واکمنېدو وروسته ۹ فلمونه او یو سریال په خپلواک ډول او یو سریال د ایران په مرسته جوړ شوی. د دې ترڅنګ د «دید نو» په نوم یو هنري فیسټوال هم جوړ شوی و چې دوه نجونو په کې د غوره سناریو لیکونکو جایزې هم ګټلې وې.
نور ولولئ: صحرا کریمي:د پارلمان یوه وکیله هڅه کوي چې د بهزادسینمانه سوداګریز مرکز جوړکړي
همداراز اوس مهال په کابل کې یوه دولتي او درې خصوصي سینماګانې فعالې دي چې په افغانستان کې جوړېدونکي فلمونه او سریالونه په کې نندارې ته وړاندې کېږي.
له سینماګانو سره د طالبانو چلند
د اطلاعاتو او کلتور وزارت ویاند مفتي عبدالمتین قانع وايي، اسلامي امارت له سینما سره هېڅ ستونزه نه لري او سینماګران کولای شي چې د اسلامي اصولو په نظر کې نیولو سره، خپل فعالیتونه مخته یوسي.
“د تېر کال په پای کې له ۴۰ تر ۵۰ پورې فلمونه نندارې ته وړاندې شول، د اطلاعاتو او کلتور وزارت او د افغان فلم مسوولین مکلف دي چې له سینما څخه د ملت وېښولو، کلتور ژوندي کولو او د حقایقو منعکسولو لپاره کار واخلي.”
په همدې حال کې د افغان فلم رییس مولوي جاوید افغان هم وايي چې د سینما په برخه کې د طالبانو پالیسي څرګنده ده.
“سینماګران کولای شي د دیني اصولو او ارزښتونو په چوکاټ کې خپل فعالیتونه وکړي، که دوی له دیني اصولو سرغړونه ونه کړي، نو هېڅ ستونزه نشت”.
بل لورته بیا سیمنايي لوبغاړي وايي چې له ښځو پرته د دوی فلمونه بریالي کېدلی نهشي. د سینماګرانو ټولنې رییس عارف نوري وايي:
“موږ ته اجازه نه راکول کېږي چې په ازاده فضا کې د فلم لپاره له مېرمنو سره کار وکړو، دا زموږ لپاره یوه لویه ستونزه ده.”
خو د اطلاعاتو کلتور وزارت ویاند مفتي عبدالمتین قانع وايي چې دا بندویزنه نه بلکې شرعي احکام دي:«دا بندیزونه نه؛ بلکې یو شرعي حکم دی چې هېڅوک په کې د لاسوهنې حق نهلري، ښځې کولاى شي د شرعي مسايلو په نظر کې نيولو سره په سينما کې کار وکړي او دا يوه اړتيا ده.”
اروز وداع چې ۱۵کاله یې په فلمونو، سریالونو او تمثیلي ټوټو کې کار کړی وايي:« سینما زما کار و، خو اوس مې پرېښې، اوس مهال ناروغه هم یم او د کار توان هم نه لرم، زه له هیچا ګیله نهلرم»
په ټوله کې د سینما لوبغاړي طالبانو، کورنیو او بهرنیو مرستندویه موسسو څخه غواړي چې د دوی لاسنیوی وکړي، ترڅو په افغانستان کې دا هنر یو وار بیا وده وکړي.
