کرونا ویروس د نړۍ به سطحه یوه غټه ناروغي ده او افغانستان کې هم خپره شوې ده دغه ناروغي نړۍ کې اول ځل په چین کې راڅزکنده شوه او بیا همداسې نوره زیاتېده دووم هېواد امریکا شوه چې کرونا پکې ټولو نه زیات روشت وکړ او په نړۍ کې دغه هېواد کې ټولو نه زیات تلفات زیات ورکړي دي.همدارازاوسمهال په افغانستان کي د کرونا ویروس یا کوایډ ۱۹ تنفسي ناروغۍ مثبتي پېښي ۶۶۶۴ ته ورسېدې
دغه ملکونو له ډېر وخت راهیسې د کويډ۱۹ ناروغي لپاره درمل کوشش کوي چې سم درمل وزته جوړ کړي په امريکا کې د درمل جوړونې شرکت (موډرنا) له لوري د کورونا د مخنيوي لپاره جوړ شويو واکسينو لومړنۍ پايلې بريالۍ اعلان شوې دي.او ښايي دغه درمل ډیر موثر ثابت شيږ که دغه درمل خه وو نو نورو ملکونو ته بم وليګدول شي. .
د موډرنا شرکت مسوولين وايي، چې دوى ياد واکسين په يو شمېر رضاکارانو ازمايلي دي او پايلې يې بريالۍ دي. دوى وايي چې ددا واکسين يې دوه ډوله پايلې لري. لومړى هغه کسان چې دا واکسين وکړي، نو کورونا ويروس يې نه نيسي، خو نورو ته يې انتقالولى شي، دويم بيا هغه ډول دى چې نه پر خپله واکسين کوونکي اغېز کوي او نه هم ترې نورو ته انتقالېږي.
د موډرنا شرکت مسوولين وايي، چې دا واکسين يې له ١٨ څخه تر ٥٥ کلونو پورې رضاکارو کسانو باندې ازمايلي دي او څرګنده شوې ده چې دا واکسين د خلکو معافيت يا دفاعي سيسټم پياوړى کوي. دا لومړنى واکسين ګڼل کېږي چې په انسانانو يې لومړنۍ ازمايښت بريالى ګڼل شوى دى، تر دې وړاندې هم ځينې واکسين په انسانانو ازمايل شوي دي، خو هغسې پايلې يې نه دي ورکړي، چې څه ډول هيلې وې. ياد شرکت دغه واکسين ته د mRNA-1273 نوم ورکړۍ دۍ.
د يادولو ده چې په ټوله نړۍ کې د کورونا ويروس مثبتې پېښې ٥ ميليونو ته نږدې شوې دي، همدا راز د دې ويروس د مخنيوي لپاره په ټوله نړۍ کې له ١٠٠ څخه زياتو واکسينونو باندې کار روان دى او ښايي چې دغه درمل پوره نتیجه ورکولو کې ډېر وخت ونیسي.او بیا پوره پوره نتیجه ورکړي.
دا هم د یادولو ده چې اسیا کې پاکستان او هندهم په یو درمل جوړولو باندې کار روان کړۍ دۍ. یاد درمل د نړۍ په ټوپ کې رازي او ښايي دغه درمل هم موثر ثابت شي.پاکستان او هند دا وعده کړې ده چې که دغه درمل کامیاب شي نو نورو هېوادونو ته هم واستول شي د دوي ډیر تمرکز په دې دۍ چې دغې ناروغۍ نه په یادو درملو ډیر کسان جوړ شي.
