هنر او ادب

د انسان ۷۵۰۰ کاله پخوانۍ مار وزمه مجسمې موندل کېدل

د انسان ۷۵۰۰ کاله پخوانۍ مار وزمه مجسمه موندل شوي او نړیوالو رسنیو ته یې درز کړی دی

د کویټي-پولنډي لرغونو څېړنو ماموریت په شمالي کویټ کې د الصبیه صحرا په یوه ځای کې د کیندنو په وخت کې د یوې عجیبې ښکاره شوې ګِلې سر موندلی، چې د هغو پیشلمي خلکو کلتور استازیتوب کوي، چې په سیمه کې د ۵۵۰۰ څخه تر ۴۹۰۰ ق م پورې وده کړې وه.

د کویت د شمال د “الصبیه” په صحرايي سیمه کې لرغونپېژاندو د کیدنو په ترڅ کې یوه بې ساري خټینه مجسمه موندلې ده.

لرغونپېژندونکي وایي چې دا مجسمه د هغو تر تاریخ وړاندې خلکو کلتور ښيي چې تر میلاد له ۴۹۰۰ څخه تر ۵۵۰۰ کلونه پخوا په دې سیمه کې اوسېدل.

د موندل شوي مجسمې جوړښت

د مجسمې سر چې اوږده کوپړۍ، ویړه پزه، غایبه یا هواره خوله او نرۍ او تنګې سترګې لري، د مار وزمه انسانانو مجسمو ته ورته والی لري چې عموماً د “عبید” کلتور له خوا جوړې شوې وې.

دا هنري اثر د “بحره ۱” په لرغونې سیمه کې د کویټي او پولنډي لرغونپېژندونکو یوې ډلې له لوري د کیندنو پر ترڅ کې موندل شوی دی.

نور ولولئ: د چین تاریخي دیوال سوري کوونکي کسان ونیول شول

نور ولولئ: د غزني تاریخي ابدو لېدنې ته ګڼ سیلانیان ورمات شوي

د اوبایید د هنري کارونو پاتې شونو سره په څنګ کې د خاورینه لوښو د بیلګو موندل – چې دواړه یې په خپله ګله کې د نباتي موادو درلودونکي دي – نه یوازې څېړونکو ته اجازه ورکوي چې دا ځای د اوبایید کلتوري شبکه یوه لویه کیسه کې سره وتړي، بلکې د سیمې شاوخوا اکالوژي له اوه زره کلونو څخه زیاتې موده وړاندې درک کړي.

afghan 2024 12 05t112954.278

په دې اړه لومړني تحلیلونه

د لرغون‌بوتانیکې څېړونکی رومن هووسپیان وايي:”لومړنیو تحلیلونو څرګنده کړې چې په ځایي تولید شوي خاورینه لوښو کې د وحشي نباتاتو نښې، په ځانګړي ډول خځل، موجودې دي، په داسې حال کې چې په وارد شوي اوبایید لوښو کې د کرل شویو نباتاتو پاتې شوني، په شمول د غلو، لکه جودرې او غنم، موندل شوي دي”.

د پولنډ د وارسا پوهنتون لرغونپېژندونکی پییوتر بیلینسکي، په دې اړه وایي: «دا مجسمه د لرغونې ټولنې د انسانانو لپاره د دې مجسمې د دیني یا سمبولیک ارزښت په اړه په زړه پورې پوښتنې راپورته کوي.»

مخکې له دې چې سومریان د بشر یو لومړنی تمدن تاسیس کړي، د عبید ځايي کلتور په بین النهیرین کې د لومړنیو تمدونونو د بنسټ دبرې ایښې وې.

د اوبه خور سیستمونه، سوداګري او معبدونه د دغه کلتور بریاوې وې چې د اوسني عراق او کویت په سیمو کې ورته وده ورکړل شوې وه.

افغان سالار

افغان سالار افغان سالار د لومړي لاس او کره معلومات تر تاسو درسوي. افغان سالار به تاسو ته د سیاست، ادب او کلتور، اقتصاد، روغتیا، سپورټ او نور په زړه پورې مطالب برابر او تر نورو به یې چټک درته وړاندې کوي.

اړوند خبرونه

ځواب دلته پرېږدئ

ستاسو برېښناليک به نه خپريږي. غوښتى ځایونه په نښه شوي *

Back to top button